Esra Aktan ile Online Diyet

Polikistik Over Sendromu (PKOS)

Polikistik Over Sendromu (PKOS)
  • 15 Mart 2025

Polikistik Over Sendromu (PKOS)

PKOS Nedir?

Polikistik Over Sendromu, üreme çağındaki kadınlarda yaygın olarak görülen hormonal bir bozukluktur. Yumurtalıklarda küçük kistler oluşmasına neden olabilmektedir. Adet düzensizliği, aşırı tüylenme (hirsutizm), kilo artışı, insülin direnci gibi belirtilerle kendini gösterebilmektedir. Ayrıca PKOS, doğurganlığı etkileyebilmektedir. Uzun vadede diyabet, kalp hastalıkları gibi riskleri artırabilmektedir. Tedavisinde beslenme düzeni, egzersiz ve bazen ilaç tedavisi önerilmektedir. PKOS’un yönetiminde düşük glisemik indeksli besinlerprotein ağırlıklı öğünler önemli rol oynar. 

PKOS Belirtileri Nelerdir?

Polikistik Over Sendromu (PKOS) belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Ancak en yaygın görülenler pkos belirtileri şunlardır:

  • Seyrek veya düzensiz adet görme, bazı durumlarda hiç adet görememe (amenore)
  • Aşırı tüylenme (hirsutizm) 
  • Sivilce ve yağlı cilt
  • Saç dökülmesi 
  • Kilo alma ve obezite
  • İnsülin direnci ve kan şekeri dengesizlikleri
  • Doğurganlık sorunları 
  • Ruh hali değişiklikleri 

PKOS’un belirtilerini yönetmek için dengeli beslenme planı, düzenli egzersiz ve stres yönetimi büyük önem taşır.

Neden Olur?

Polikistik Over Sendromu (PKOS), kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birliktedir. Genetik yatkınlık, insülin direnci ve hormonal dengesizlikler gibi faktörlerin etkisiyle ortaya çıkabilmektedir. Ailede PKOStip 2 diyabet veya hormonal bozukluk öyküsü varsa, bu sendromun gelişme riski artabilmektedir. Ayrıca, vücutta insülin direncinin olması pankreasın daha fazla insülin üretmesine neden olur. Bu durum yumurtalıklarda androjen (erkeklik hormonu) seviyelerinin yükselmesine yol açabilmektedir. Artan androjen seviyeleri ise adet düzensizliği, tüylenme ve yumurtlama problemlerine neden olabilmektedir. Ayrıca sağlıksız beslenme, hareketsiz yaşam tarzı ve fazla kilo da PKOS’un şiddetini artırabilmektedir. Hormonal dengesizlikler nedeniyle yumurtalıklarda küçük kistler oluşabilmektedir. Bu durum yumurtlamayı engelleyerek doğurganlığı olumsuz etkileyebilmektedir. PKOS’un yönetiminde sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve insülin seviyelerini dengeleyen yaşam tarzı değişiklikleri önem taşır.

Kimlerde Görülür?

Polikistik Over Sendromu üreme çağındaki kadınlarda yaygın olarak görülen bir hormonal bozukluktur. Genellikle 15-44 yaş arasındaki kadınları etkiler. Ancak belirtiler ergenlik döneminde başlayabilmektedir. Ayrıca PKOS, ailesinde diyabet, obezite veya hormon dengesizlikleri olan kişilerde daha sık görülmektedir. Ayrıca, insülin direnci olan, fazla kilo problemi yaşayan kadınlarda görülme riski daha yüksektir. Zayıf kadınlarda da ortaya çıkabilmektedir. Ancak fazla kilo PKOS semptomlarını şiddetlendirebilmektedir. Kısacası, PKOS her kadını etkileyebilmektedir. Genetik yatkınlık, kilo durumu ve insülin direnci gibi faktörler riski artırabilmektedir.

PKOS Tedavisi Nasıl Yapılır?

PKOS tedavi kesin bir olmamakla birlikte, belirtileri yönetmek için yöntemler uygulanır. Tedavi, kişinin semptomlarına ve yaşam tarzına göre şekillendirilmektedir. Öncelikle, beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri PKOS yönetiminde büyük önem taşır. Ayrıca düşük glisemik indeksli besinler, protein ve sağlıklı yağlar içeriren PKOS diyeti insülin direncini azaltır. Bununla birlikte kilo kontrolünü sağlamaya yardımcı olabilmektedir. Düzenli egzersiz kan şekerini dengeleyerek hormonların düzenlenmesine katkı sağlar. 

Doktor önerisiyle hormonal tedaviler de uygulanabilmektedir. Doğum kontrol hapları, adet düzenini sağlamak için yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayrıca, insülin duyarlılığını artıran ilaçlar (örneğin, metformin) bazı vakalarda reçete edilebilmektedir.

PKOS'un neden olduğu kısırlık problemi için yumurtlamayı destekleyen ilaçlar veya tüp bebek tedavisi düşünülebilmektedir. Stres yönetimi, uyku düzeni ve doğal takviyeler de süreci destekleyebilmektedir. Bu sebeple her bireyin durumu farklı olduğu için tedavi planı kişiye özel olarak belirlenmelidir.

Polikistik Over Sendromu (PKOS)

Gebelikte PKOS Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Polikistik Over Sendromu (PKOS), gebelik sürecini etkileyebilecek bir durumdur. Ancak doğru tedavi ve beslenme ile sağlıklı bir gebelik geçirmek mümkündür. PKOS’lu kadınlar, yumurtlama düzensizlikleri nedeniyle hamile kalmakta zorlanabilmektedir. Ancak kilo kontrolü, insülin direncinin yönetimi ve tedaviler ile gebelik şansı artırılabilmektedir. PKOS, gebelik sırasında bazı riskleri beraberinde getirebilmektedir. Gebelik diyabeti, preeklampsi, düşük riski ve erken doğum gibi komplikasyonlar PKOS’lu kadınlarda daha sık görülebilmektedir. Bu nedenle, gebelik sürecinde kan şekeri takibi ve sağlıklı  beslenme büyük önem taşır. Doktor önerisiyle folik asit, D vitamini ve omega-3 gibi takviyeler de alınabilmektedir. Ayrıca PKOS’lu anne adaylarının stres yönetimine de önem vermesi gerekir. Sağlıklı bir gebelik süreci için faydalı olacaktır.

PKOS Diyeti Yapmak İstiyorum. Ne Yapmalıyım?

PKOS diyeti yaparken öncelikli hedef, insülin direncini azaltmak, hormon dengesini sağlamak olmalıdır. İşte PKOS diyeti için temel adımlar:

  • Rafine şeker ve işlenmiş gıdalardan kaçının. Beyaz ekmek, şekerli içecekler, hazır gıdalar ve tatlılar insülin direncini artırabilmektedir. Bunun yerine tam tahıllar, meyveler ve lif oranı yüksek besinleri tercih etmelisin.
  • Düşük glisemik indeksli besinleri tercih edin. Kan şekerini hızlı yükseltmeyen yiyecekler tüketmelisin. Tam tahıllı ekmek, bulgur, kinoa, yulaf, baklagiller, sebzeler ve kuruyemişler iyi birer tercihtir.
  • Sağlıklı Yağları diyetinize dahil edin. İşlenmiş yağlar yerine zeytinyağı, avokado, ceviz ve somon gibi sağlıklı yağ kaynaklarını tercih edebilirsiniz. Bu yağlar iltihabı azaltır ve hormonları dengeler.
  • Yeterli protein alın. Her öğününde yumurta, balık, yoğurt veya bitkisel protein kaynaklarına yer verin. Protein, kan şekerini dengeler ve uzun süre tok kalmanı sağlar.
  • Süt ve süt ürünlerine dikkat edin.Bazı PKOS’lu kadınlarda süt ürünleri, insülin seviyelerini yükseltebilir. Laktozsuz veya fermente süt ürünleri (örneğin probiyotik yoğurt, kefir) daha iyi bir seçenek olabilir.
  • Düzenli egzersize önem verin. Ağırlık antrenmanları ve yürüyüş gibi düzenli egzersizler insülin direncini kırar. Metabolizmayı hızlandırmaya yardımcı olur.
  • Stres yönetimi ve uyku düzenine dikkat edilmelidir. Stres hormonu (kortizol), insülin direncini artırabilir. Meditasyon, nefes egzersizleri ve kaliteli uyku, hormon dengeni destekler.

PKOS Diyeti için Genellikle Tercih Edildiğimiz Bölgeler

PKOS diyeti için tercih edilen bölgeler arasında Çukurambar, Söğütözü, Çankaya ve Balgat yer almaktadır. Bu bölgelerde yaşayan danışanlarımız, kliniğimize kolayca ulaşım sağlamakta ve sunduğumuz beslenme danışmanlığı hizmetlerinden faydalanmaktadır. Ayrıca, Yenimahalle ve Dikmen gibi bölgelerden gelen danışanlarımız da kliniğimizi tercih etmektedir. Bu sayede geniş bir danışan kitlesine ulaşarak PKOS’a özel beslenme çözümleri sunuyoruz.

Randevu Alın